Działania służb cywilno-wojskowych podczas powodzi: identyfikacja zagadnień technicznych, organizacyjnych i prawnych związanych z klęską żywiołową, która wystąpiła w Polsce w 2024 roku

Marcin Świtała; Janusz Bohatkiewicz; Gabriel Wasilewski; Remigiusz Gut

doi:10.7409/rabdim.025.013

Opublikowane: 2025-08-11

Tom 24 Nr 3 (2025)

Działania służb cywilno-wojskowych podczas powodzi: identyfikacja zagadnień technicznych, organizacyjnych i prawnych związanych z klęską żywiołową, która wystąpiła w Polsce w 2024 roku

Marcin Świtała

, Janusz Bohatkiewicz

, Gabriel Wasilewski

, Remigiusz Gut

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.7409/rabdim.025.013

Abstrakt

Powodzie należą do najbardziej niszczycielskich klęsk żywiołowych – powodują rozległe zniszczenia infrastruktury, zakłócają życie społeczne i gospodarcze oraz stanowią wyzwanie dla systemów reagowania kryzysowego. Powódź z września 2024 roku w południowo-zachodniej Polsce ujawniła liczne słabości w zakresie przygotowania kraju na tego typu zagrożenia, w tym w zakresie koordynacji działań ratowniczych oraz ram prawnych. Celem niniejszego badania jest identyfikacja kluczowych zagadnień technicznych, organizacyjnych i prawnych związanych z reagowaniem na powódź, poprzez analizę danych zebranych podczas wywiadu fokusowego (FGI) z przedstawicielami służb cywilnych i wojskowych. W badaniu zastosowano uproszczoną wersję macierzy Haddona do trójstopniowego podziału działań związanych z powodzią: przed jej wystąpieniem, w trakcie oraz po zakończeniu. Wyniki wskazują na braki w przygotowaniu do sytuacji kryzysowych, problemy z koordynacją między służbami oraz niewłaściwą alokację zasobów. Podkreślono potrzebę usprawnienia systemów wczesnego ostrzegania, wzmocnienia ram prawnych dotyczących współpracy międzyinstytucjonalnej oraz wdrażania lepszych rozwiązań technicznych służących ograniczaniu skutków powodzi. Uzyskane rezultaty stanowią podstawę do sformułowania rekomendacji na rzecz optymalizacji strategii zarządzania kryzysowego i wzmocnienia odporności kraju na zagrożenia powodziowe.

Słowa kluczowe:

kwestie organizacyjne, kwestie prawne, kwestie techniczne, macierz Haddona, powódź

Inne teksty tego samego autora

Marcin Świtała, Katarzyna Regulska, Analiza kosztów cyklu życia jako narzędzie zarządzania infrastrukturą drogową – wybrane zagadnienia , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 22 Nr 4 (2023)
Agnieszka Łukasiewicz, Marcin Świtała, Różnice pomiędzy modelem ruchu a rzeczywistym natężeniem i strukturą ruchu drogowego , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 19 Nr 1 (2020)
Marcin Świtała, Wiesław Liszewski, Typologia aktywności mieszkańców miast w zakresie ich mobilności , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 21 Nr 4 (2022)
Agnieszka Łukasiewicz, Marcin Świtała, Ewa Kamińska, Katarzyna Regulska, Zastosowanie MaaS w zrównoważonej mobilności miejskiej na przykładzie wybranych rozwiązań europejskich i polskich , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 22 Nr 3 (2023)
Ewa Błazik-Borowa, Michał Jukowski, Janusz Bohatkiewicz, Janusz Rymsza, Analiza wpływu elementów wyposażenia przejść dla zwierząt na ich efektywność , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 20 Nr 4 (2021)
Marcin Świtała, Renata Cichos-Kabut, Kosztochłonność metod wzmocnienia podłoża w budownictwie drogowym - wyniki badań opinii inwestorów oraz przedsiębiorstw branżowych , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 23 Nr 4 (2024)
Marcin Świtała, Agnieszka Łukasiewicz, Oddziaływanie inwestycji drogowych na aktywność gospodarczą w świetle opinii przedsiębiorstw prowadzących działalność w otoczeniu trasy , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 18 Nr 4 (2019)
Mariusz Urbański, Marcin Świtała, Wiesław Liszewski, Beata Ślusarczyk, Konrad Piechowicz, Waloryzacja cen budowy obiektów drogowych i mostowych na przykładzie wybranej inwestycji , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 21 Nr 4 (2022)
Ewa Kamińska, Marcin Świtała, Tomasz Kamiński, Wybrane zagadnienia analizy ekobilansowej materiałów pochodzących z recyklingu, wykorzystywanych w budownictwie drogowym , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 22 Nr 4 (2023)
Janusz Bohatkiewicz, Marcin Świtała, Rafał Królikowski, Mirosław Biskup, Skutki powodzi: ocena wpływu na drogi i mosty z uwzględnieniem doświadczeń Instytutu Badawczego Dróg i Mostów , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 24 Nr 2 (2025)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Świtała, M., Bohatkiewicz, J., Wasilewski, G., & Gut, R. (2025). Działania służb cywilno-wojskowych podczas powodzi: identyfikacja zagadnień technicznych, organizacyjnych i prawnych związanych z klęską żywiołową, która wystąpiła w Polsce w 2024 roku. Roads and Bridges – Drogi I Mosty, 24(3), 245–252. https://doi.org/10.7409/rabdim.025.013

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Jha A.K., Bloch R., Lamond J.: Cities and flooding: a guide to integrated urban flood risk management for the 21st century. World Bank Publications, Bangkok, 2012
Google Scholar

Svetlana D., Radovan D., Ján D.: The economic impact of floods and their importance in different regions of the world with emphasis on Europe. Procedia Economics and Finance, 34, 2015, 649-655, DOI: 10.1016/S2212-5671(15)01681-0
Google Scholar

Hammond M.J., Chen A.S., Djordjević S., Butler D., Mark O.: Urban flood impact assessment: A state-of-the-art review. Urban Water Journal, 12, 1, 2015, 14-29, DOI: 10.1080/1573062X.2013.857421
Google Scholar

Jha A., Lamond J., Bloch R., Bhattacharya N., Lopez A., Papachristodoulou N., Bird A., Proverbs D., Davies J., Barker R.: Five feet high and rising: cities and flooding in the 21st century. World Bank Policy Research Working Paper, 5648, 2011, 1-68
Google Scholar

Kocornik-Mina A., McDermott T.K., Michaels G., Rauch F.: Flooded cities. American Economic Journal: Applied Economics, 12, 2, 2020, 35-66, DOI: 10.1257/app.20170066
Google Scholar

Wiśniewski S.: Dostępność transportowa i obciążenie sieci drogowej w Polsce w świetle zagrożeń powodziowych. Uniwersytet Łódzki, Łódź, 2021
Google Scholar

Tingsanchali T.: Urban flood disaster management. Procedia engineering, 32, 2012, 25-37, DOI: 10.1016/j.proeng.2012.01.1233
Google Scholar

Morelli A.B., Cunha A.L.: Measuring urban road network vulnerability to extreme events: An application for urban floods. Transportation research part D: transport and environment, 93, 2021, Article ID: 102770, DOI: 10.1016/j.trd.2021.102770
Google Scholar

Whitfield P.H.: Floods in future climates: a review. Journal of Flood Risk Management, 5, 4, 2012, 336-365, DOI: 10.1111/j.1753-318X.2012.01150.x
Google Scholar

Pour S.H., Abd Wahab A.K., Shahid S., Asaduzzaman M., Dewan A.: Low impact development techniques to mitigate the impacts of climate-change-induced urban floods: Current trends, issues and challenges. Sustainable Cities and Society, 62, 2020, Article ID: 102373, DOI: 10.1016/j.scs.2020.102373
Google Scholar

Milly P.C.D., Wetherald R.T., Dunne K.A., Delworth T.L.: Increasing risk of great floods in a changing climate. Nature, 415, 2002, 514-517, DOI: 10.1038/415514a
Google Scholar

Dysarz T., Marcinkowski P., Wicher-Dysarz J.: Assessment of Climate Change Impact on Flood Hazard Zones. Water Resour Manage, 39, 2025, 963-977, DOI: 10.1007/s11269-024-04002-8
Google Scholar

Haddad E.A., Teixeira E.: Economic impacts of natural disasters in megacities: The case of floods in São Paulo, Brazil. Habitat International, 45, Part 2, 2015, 106-113, DOI: 10.1016/j.habitatint.2014.06.023
Google Scholar

Wright L., Chinowsky P., Strzepek K., Jones R., Streeter R., Smith J.B., Perkins W.: Estimated effects of climate change on flood vulnerability of US bridges. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, 17, 2012, 939-955, DOI: 10.1007/s11027-011-9354-2
Google Scholar

Pregnolato M., Ford A., Wilkinson S.M., Dawson R.J.: The impact of flooding on road transport: A depth-disruption function. Transportation research part D: transport and environment, 55, 2017, 67-81, DOI: 10.1016/j.trd.2017.06.020
Google Scholar

Winter M.G., Shearer B., Palmer D., Peeling D., Harmer C., Sharpe J.: The economic impact of landslides and floods on the road network. Procedia Engineering, 143, 2016, 1425-1434, DOI: 10.1016/j.proeng.2016.06.168
Google Scholar

Singh P., Sinha V.S.P., Vijhani A., Pahuja N.: Vulnerability assessment of urban road network from urban flood. International journal of disaster risk reduction, 28, 2018, 237-250, DOI: 10.1016/j.ijdrr.2018.03.017
Google Scholar

Kasmalkar I.G., Serafin K.A., Miao Y., Bick I.A., Ortolano L., Ouyang D., Suckale J.: When floods hit the road: Resilience to flood-related traffic disruption in the San Francisco Bay Area and beyond. Science Advances, 6, 32, 2020, eaba2423, DOI: 10.1126/sciadv.aba2423
Google Scholar

Świtała M.: Analysis of the opinions of investors and industry enterprises on the durability of ground reinforcement methods in road construction. Materiały Budowlane, 12, 2024, 144-154, DOI: 10.15199/33.2024.12.16
Google Scholar

Zhang G., Liu Y., Liu J., Lan S., Yang J.: Causes and statistical characteristics of bridge failures: A review. Journal of Traffic and Transportation Engineering, 9, 3, 2022, 388-406, DOI: 10.1016/j.jtte.2021.12.003
Google Scholar

Michielsen A., Kalantari Z., Lyon S.W., Liljegren E.: Predicting and communicating flood risk of transport infrastructure based on watershed characteristics. Journal of environmental management, 182, 2016, 505-518, DOI: 10.1016/j.jenvman.2016.07.051
Google Scholar

Masoumi K., Forouzan A., Barzegari H., Darian A.A., Rahim F., Zohrevandi B., Nabi S.: Effective factors in severity of traffic accident-related traumas;an epidemiologic study based on the Haddon matrix. Emergency, 4, 2, 2016, 78-82
Google Scholar

Runyan C.W.: Using the Haddon matrix: introducing the third dimension. Injury prevention, 21, 2, 2015, 126-130, DOI: 10.1136/ip.4.4.302rep
Google Scholar

Pajdała-Kusińska I.: Zakończenie operacji „Powódź 2024”, https://policja.pl/pol/aktualnosci/251188,Zakonczenie-Operacji-Powodz-2024.html (14.02.2025)
Google Scholar

Celej P.: Powódź 2024. Wody Polskie szacują swoje straty na miliardy złotych, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9609086,powodz-2024-wody-polskie-szacuja-swoje-straty-na-miliardy-zlotych.html (14.02.2025)
Google Scholar

Rijke J., van Herk S., Zevenbergen C., Ashley R.: Room for the River: delivering integrated river basin management in the Netherlands. International Journal of River Basin Management, 10, 4, 2012, 369-382. DOI: 10.1080/15715124.2012.739173
Google Scholar

Delta Commissioner, Ministry of Infrastructure and Water Management, Ministry of Agriculture, Fisheries, Food Security and Nature Ministry of Housing and Spatial Planning: National Delta Programme 2025: towards a new balance in the living environment: room to live with water – outlines, https://english.deltaprogramma.nl/documents/publications/2024/09/17/dp-2025-outlines (14.02.2025)
Google Scholar

Cabinet Office, Government of Japan: Disaster Management in Japan, https://www.bousai.go.jp/1info/pdf/saigaipamphlet_je.pdf (14.02.2025)
Google Scholar

Działania służb cywilno-wojskowych podczas powodzi: identyfikacja zagadnień technicznych, organizacyjnych i prawnych związanych z klęską żywiołową, która wystąpiła w Polsce w 2024 roku

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Inne teksty tego samego autora

Pobrania

Marcin Świtała

Janusz Bohatkiewicz

Gabriel Wasilewski

Remigiusz Gut